Patrzymy na świat, życie, innych ludzi i na samych siebie poprzez pewnego rodzaju filtry, które w psychologii zorientowanej na proces noszą nazwę progu albo progów. Te filtry ograniczają postrzeganie do tego, co uznajemy za dobre, ważne, sprawiedliwe, dozwolone, odpowiednie, właściwe, itp. Całą resztę odrzucamy, staramy się nie zauważać, ignorujemy, albo, mówiąc językiem procesowym, marginalizujemy.
Progi są niezwykle ważne, określają i kształtują tożsamość. Można powiedzieć, że dzięki nim osoba wie, kim jest. Ale, w ujęciu psychologii procesu, równie ważne jest wykraczanie poza nie i poszerzanie tożsamości, na tym polega rozwój człowieka. Odkrywamy to, co za progiem, podróżujemy do innego świata, a to, co tam jest, zmienia nas, czyni bardziej pełnymi.
Przykładem progu i pracy z nim według zasad psychologii procesu jest przypadek osoby uczynnej i pełnej zrozumienia. Żyje ona spokojnie i jest powszechnie lubiana, jednak martwi się, bo od pewnego czasu przeżywa silne, negatywne emocje, szczególnie, kiedy ludzie coś od niej chcą, gdy ją o coś proszą. Zgłasza się na psychoterapię, bo chciałaby te emocje jakoś uspokoić. W czasie terapii procesowej dostaje jednak wsparcie w „drugą stronę”, zachętę, aby spróbowała posłuchać uczuć i potraktowała je serio, zastanowiła się, do czego one ją zachęcają. Bo, można domniemywać, że jej uczynna tożsamość przestała wystarczać, że potrzebuje ona rozwinąć się w stronę bycia bardziej asertywną, jednak progi, na których do tej pory zbudowany był jej świat, są na tyle silne, że nie pozwalają w niektórych sytuacjach postąpić inaczej niż do tej pory, na przykład odmówić pomocy.
W książce „Droga powstaje, gdy idziesz” Julie Diamond i Lee Spark Jones możemy przeczytać taki opis progu: „Próg jest miejscem, gdzie codzienna tożamość styka się z nieznanymi doświadczeniami, które wiążą się ze śnieniem. Jest granicą odzielającą proces pierwotny (codzienną tożsamość) od procesu wtórnego (nowej tożsamości, która się tworzy). Progi to również momenty dynamicznej zmiany w postrzeganiu samego siebie oraz tworzenia nowej tożsamości. Powstają w wyniku marginalizacji pewnych doświadczeń przez proces pierwotny”.
Praca z progiem to cały, ogromnie ważny dział psychologii i psychoterapii w nurcie procesowym ze względu na potencjał rozwojowy, który kryje się za progiem.
+48 602 788 785
jjozefowicz@psychologwarszawa.eu