Psychologia zorientowana na proces podchodzi do człowieka i ważnych dla niego zagadnień w sposób możliwie otwarty i szeroki, bez specjalnych założeń, nastawienia czy uprzedzeń. W tym podejściu uważa się, że każdy jest inny, w znaczeniu – na swój sposób wyjątkowy. Indywidualną unikalność uznaje się za wartość potrzebującą wsparcia, terapeuci procesu starają się ją szanować w ten sposób, że raczej podążają za osobą, pomagając jej odkrywać subiektywne znaczenie doświadczeń, niż wskazują gotowe rozwiązania. Amy Mindell w książce „Alternativ to therapy” pisze o tym tak: „Praca z procesem nie określa, co jest ostatecznie dobre dla danej jednostki, pary albo grupy. Koncentruje się na tym, co pojawia się w doświadczeniu, i pomaga w odkrywaniu ukrytej tam mądrości”*. Ponieważ natura ludzka jest bogata, aby wiarygodnie towarzyszyć w jej różnorodnych przejawach, psychologia procesu łączy wiele perspektyw. Trzy filary, z których czerpie najwięcej to: psychologia Junga, idee taoistyczne oraz nowoczesna fizyka. Oprócz tego psychologia zorientowana na proces uwzględnia dokonania różnego rodzaju już istniejących nurtów psychologicznych oraz tradycji filozoficznych i duchowych i wciąż ewoluuje, nieustannie wypracowując i udoskonalając własne podejście.

Praca z procesem koncentruje się na tym, czego potrzebuje jednostka, aby mogła żyć w sposób pełny i autentyczny, realizować własny potencjał, być w zgodzie ze swoim procesem. Wykorzystuje do tego różnorodne, często niezamierzone sytuacje, zdarzenia i relacje, które przydarzają się osobie, poruszają ją i zmuszają do zwrócenia uwagi. Mogą to być choroby, trudności w rodzinie czy związku, przysparzające problemów kontakty międzyludzkie, dziwne, niezrozumiałe sny, uzależnienia i wiele innych. Często używa się określenia „podążanie za doświadczeniem”, ponieważ dobrze oddaje ono chronologię zdarzeń i charakterystykę postawy procesowej. Coś się przydarza, a my staramy się zrozumieć znaczenie tego przydarzenia i świadomie z niego skorzystać, podjąć jego przesłanie – właśnie podążyć za nim.  Praca z procesem oferuje narzędzia i możliwości, aby zajmować się spectrum doświadczeń, co m.in. oznacza, że stosuje się ją nie tylko w terapii indywidualnej, par czy małżeństw. Sprawdza się ona również w pracy z grupami i organizacjami, a także zagadnieniami społecznymi – przemianami, napięciami, różnicami środowiskowymi czy kulturowymi – ogólnie mówiąc, z szeroko rozumianym światem.

Na koniec chciałbym przytoczyć Arnolda Mindella, który w jednej ze swoich książek pisze w taki sposób o podejściu procesowym: „Nie podkreślamy znaczenia żadnego ze stanów, bez względu na to, czy jest on pełen spokoju czy napięcia, przywiązujemy natomiast wagę do zdolności pełnego przeżywania w każdy możliwy sposób tego, co dzieje się w danej chwili”.

Psychologia zorientowana na proces została stworzona przez Arnolda Mindella i jego współpracowników w latach 70. w Szwajcarii. Zalicza się ją do nurtów fenomenologicznych i humanistycznych.

* Tłumaczenie cytatu z książki Amy Mindell zapożyczyłem ze strony dr Bogny Szymkiewicz www.bogna.eu

tagi: psychoterapia procesu

Główne obszary zastosowania:

praca indywidualna, praca z relacjami, praca z rodzinami, praca z dziećmi, praca z grupami, terapia grupowa, grupy interpersonalne, proces grupowy, praca z konfliktem,praca z chorobami i symptomami fizycznymi, praca ze śpiączką, praca ze snami, psychologia twórczości, psychologia w sporcie, psycholgia dla biznesu, praca wewnętrzna, praca z uzależnieniami, praca ze stanami odmiennymi.